(MENAFN- EIN Presswire) PHILIPPINES, April 29 - Press Release
April 28, 2023
TRANSCRIPT OF INTERVIEW Senator Risa Hontiveros with Ted Failon and DJ Chacha Radyo Singko/One News
Q: Na-release na po ng customs itong smuggled sugar diyan sa Batangas port. Ito ho ay particularly yung sa All-Asian Countertrade. Ano po ang inyong pahayag?
Senator Risa Hontiveros (SRH): Parang contradiction in terms, diba? Nirelease ng Customs ang smuggled. Baliktad eh. Ang alam natin sa customs, kapag smuggled, iniintercept nila, at pagkatapos, either sinisira or at the very least, inaauction. Kaya mapapatanong ka talaga salisi gang nalang ba ang gubyerno? Kasi ginawa nila talaga ang lahat para mailusot at maisaligal pa yang kontrabandong asukal na yan. So niluto na po ng SRA, ng DA, at malungkot, mukhang nang Palasyo din, ito. Parang naging waiter nalang tuloy ang BOC.
Di ba ang asukal, kapag niluto, nagiging molasses? Kaya napakalagkit talaga ng isyung ito. Andami sana nating harms na napigilan kung nabigyang-daan na maimbestiga at mapigilan ito ng Senado. Nakasuhan na sana si DA senior Usec Panganiban. Natulungan sana natin ang SRA na maging tapat at matapang na sandigan ng industrya. Na-blacklist na sana yang tatlong smugglers at overall, bumaba na sana ang presyo ng asukal para sa ating mga mamimili at para sa ating mga industrials.
Yung iba diyan, napakagaling lang talaga mag-magic. February 8 pa lang, meron nang suplay ng smuggled sugar na yan dahil sa January 30 memo, galing kay Executive Secretary. Bali-baliktad po ang mga dates nila. Feb. 9, nandiyan na yung supply, pero yung sugar order nailabas Feb. 15 pa. Six days later. Naipublish yang sugar order na yan, Feb. 18, 3 days later, at yung legal na supply dapat, papasok palang ng March 1. Pero nandon na siya Feb. 9 pa lang. Three weeks before.
So basehan daw, memo ni ES. Pero bakit? Mas mataas na ba ngayon ang memo ng Office ng Executive Secretary kaysa sa sugar order? Kung hindi naman pala kailangan ang sugar order na hinihingi ng batas, bakit pa may regulator? Eh para saan pa ang SRA? Kung nakukuha naman pala sa simpleng memo lang ang pag-aangkat ng mga produkto.
Maalala po natin, they attempted this last year, pero hindi natin tinantanan. Yung problema, ngayon, umulit, nagtake two sila, pinulido pa yata yung modus. So ganyan nalang ba ngayon ang ating mga institusyon? Gagamitin nalang para sa pagka-gahaman ng iba diyan. Frustrating din na kung gaano kabilis ang aming hearing sa SO 4 eh ganyan din naman kabagal yung imbestigasyon namin dito sa SO 6.
Q: Itong SO 6 investigation, hindi pa nga ho nagsisimula. Ano ba ang balita kung bakit po ito hindi po nakapagsimula man lamang?
SRH: Naitakda na nga actutally nitong linggo dapat eh bigla nalang nalaman ng Blue Ribbon Committee na pupunta palang Beijing si Senior DA Usec. Panganiban at ayon sa ilang mga balita, balak pa daw nila magpadala nalang ng affidavit mula sa Philippine Consulate sa Beijing.
Hindi pupwede. Siya po yung isang lead actor, primary suspect, dito sa sugar smuggling na ito, so kailangan nandon sila, real time, physically, kung hindi man online, hindi pwedeng idaan lang sa isang affidavit. Nasanay na yata si Usec. Panganiban at nilang lahat na nagluto nito, idaan lahat sa papel, papel, na kahit hindi sa tamang panahon at sequence ng pangyayari dapat. Kasi yan din po ang sinusubukan nilang gawin dito sa sugar smuggling na ito, na kahit mali-maling inilabas yung mga dokumentong kailangan, ngayon, sinusubukan nilang gawing tama, isaligal sa kanilang paglilinis ng kanilang kalat. Kumbaga, nililigalisa nila ang smuggling. Kahit pa obviously may mga batas talaga na nilalabag.
Q: Nailatag ninyong mabuti yan ang panuntunan mismo ng SRA sa sugar importation kaya nga may mga sugar order. Ngayon, yan din pong inaamin nung una nung aming makapanayam po ang customs spokesperon. Sabi niya, mukhang bago itong kasong ito, and then sinasabi din niya, na meron tayong sugar order. Kapag walang sugar order, hindi ka pwedeng magangkat ng asukal pero nung amin siyang nakapanayam nito lamang Lunes, sinabi niya naman sa amin. Eh sandali lang, meron palang memorandum itong SRA at saka yung customs, na kapag nagbigay na ng pahintulot ang SRA ng release, yun na daw ho ang import order. Ano po ang inyong reaksyon dun?
SRH: Napapailing talaga ako diyan. Sobrang disappointing yung ganyang reversal of position ng BOC. Kasi sa kanila rin masasabi, bakit pa na may batas kung hindi naman po natin susundin at kung hindi nila ieenforce. Bakit pa may abogado, may legal bureau ang customs, mukhang hindi naman pala nagbabasa ng batas at papaniwalaan lang ang ipinipilit ni DA USec. Panganiban kay dating administrator Alba at sa deputy nilang si Tejida.
Ang sinasabi ngayon ng customs, ok na daw sa kanila kasi to follow naman ang dokumento. So again, balik tayo sa simula. SO is a requirement under the law. Kahit to follow pa yang mga permit na yan, kailangan muna ang sugar order. Ay diyos ko, i-enroll mo nga lang yung anak mo sa eskwelahan, mag-apply ka lang nga para sa trabaho, hindi pwedeng to follow yung mga required documents di ba. Required documents muna bago mangyari yung proseso. So bakit naiiba itong mas malaking proseso nga ng sugar importation? So hindi pwede talaga ang ginagawa ng BOC na ginagamit ang mga memo na parang stand alone. Ano sila? Parang USec. Panganiban? Memo ni ES yun na yung basehan ng kanilang memo din na yun narin ang sugar order.
Tapos dadaanin sa technicality ng BOC dahil nakapagbigay naman daw ng papel. Hindi yan talaga katanggap-tanggap. At please lang, para sa ating kagalang-galang na BOC, hindi po nila tungkulin na maglinis at mag-ayos ng kalat ng SRA.
Q: Dito sa mga binabanggit ninyong ito na basehan para sabihin na ito nga ay iligal, ano balak niyo hong gawin in the light na wala naman pong imbestigasyon ang Senado? Saan niyo po balak itong dalhin? O maging ng mga katuwang ninyo sa paglalantad ng impormasyon na ito?
SRH: Yung iba pong mga katuwang namin ay naghahanda parin na maghain ng mga kasong adminsitratibo at kriminal sa mga gumagawa ng krimeng ito at kung napatunayan, mga kriminal na ito. At kami rin po naman sa Senado, kahit naipagpaliban ang pagdinig dahil bigla nalang magngingibang bayan si Usec. Panganiban, itatakdang muli yan, dahil hindi talaga pwedeng palampasin itong cartelization at itong ambisyon nilang magtayo ng monopolyo. Kasi bakit nila minamadali itong proseso? Simple lang din po ang sagot, hindi naman nila mismo itinanggi, inunahan ni Usec. Panganiban ang proseso sa paglalabas ng kanyang sariling sugar order para ibigay sa tatlong kumpanya ang 450,000 metric tonnes na aangkatin sa bansa.
Wala naman daw pinag-iba ang sarili niyang sugar order at sugar order na kalaunan ay inilalabas din ng SRA. Grabeng arrogation ng power ng ibang agency. Dati, higit sampung kumpanya, umaabot sa sampu-sampu, may sugar order trenta ang humahawak ng ganitong kalaking suplay. Pero dito, sa kasalukuyang administrasyon, tatlo lang. Eh paano bababa ang presyo ng asukal pag ganyan eh hindi rin naman bumababa ang presyo ng asukal sa 65 pesos kahit na unti-unti na nilang pinapasok sa merkado, ipinupuslit sa merkado, yang mga asukal na galing sa mga paborito nilang mga kumpanya pero hindi rin yan nakakabigla, ang maasahan talaga kapag walang pwedeng lapitan kundi ang iilang kumorner ng suplay, sobrang kapangyarihan mahahwakan nila dahil iilan sila, sila lang, pati sa pagtakda ng presyo.
So ang ending, ang hindi happy pero very tragic ending, yung regulator wow siya narin ang smuggler. At sila dapat na namamahala sa suplay, siya naring pasimuno ng kartel, at papuntang monopolyo pa. So iligal ang proseso. Iligal ang suplay. Kasi ang anak ng maling magulang, kung iligal ang magulang na proseso, iligal ang anak na suplay. Talagang intensyon nilang maisahan tayong mga Pilipino. Hindi natin yan dapat palampasin.
Q: Sa mga binabanggit niyo na yan, hindi naman siguro maglalakas loob si Mr. Panganiban na gawin yan o hindi naman siguro papayag ang customs na pumayag sa gusto ni Panganiban at hindi naman siguro po malakas ang loob ng tatlong ka ninyong smuggler ng asukal, na gawin ang talamak na katiwalian na ito. So saan sila kumukuha ng lakas ng loob?
SRH: Tingin ko sinusundan nila ang masamang halimbawa ni Senior Usec. Panganiban na mismong ang mga pangalan at opisina ni ES at pati ni Presidente ay kinaladkad na nila, matagal na. Kaya nga sinabi kong government-sponsored smuggling na ito. Kaya't makakapanawagan talaga ako kahit kay Presidente, na ilang smoking gun po ba ang kailangan ninyo para maitama ito? At para mabigyan ng hustisya ang sugar industry at lahat ng mga stakeholders diyan.
And by the way, Mr. President, dagdag pa po diyan, nasaan na po ang ipinagmamalaki nilang suplay na ipamamahagi di umano sa Kadiwa? Eh meron nga siguro, pero hindi pala kasali diyan ang asukal ng mga paborito nilang All Asian Enterprises, Edison Lee Marketing, at saka Sucden Philippines.
Ang posisyon ko pa po noong sinabi nilang una yan, ipamigay dapat yan ng libre. Tapos ngayon naman pala, ang ending, wala ring makakarating sa Kadiwa, kahit isang kilo, walang mapupunta sa Kadiwa. So isang malaking paasa.
Q: Ginawang ligal so wala nang kumpiskasyon. Dito po sa pahayag nito ukol dito sa smuggled di umano na sugar. Yung sinasabi ninyong nasalisihan ang taumbayan, nalusutan naman tayo, pinaasa tayo ng gubyerno. Ngayong nairelease na po itong asukal na ito, what's next?
SRH: May nairelease man na sabi nung iba malaki-laking bahagi ng 450,000 metric tonnes na iyan di umano may ilan o iilang containers pang natitira na hindi pa nila iligal na nabubuksan at nadidistribute, kahit man lang yan mapigilan pa natin. Pangalawa, siguro, sa patuloy na pagbubunyag nitong continuing crime at sinusubukan nilang gawing maayos. Sinusubukan nilang gawing hindi na krimen kundi regular sa kanilang pagmamagic ng kanilang mga dokumento at pagsasaayos. Hindi ko alam pano nila ibabalik ang orasan, ang kalendaryo, para isaayos ang tamang dapat mga petsa ng inilabas nilang iyan.
Well, itutuloy parin ng Senado ang aming imbestigasyon para tukuyin sino ang accountable para sa aling bahagi ng napakalaking krimeng ito at sisingilin namin ang accountability nila. And last but not the least, moving forward, eh akala ba nila manghihina kami sa paghadlang sa ganitong mga krimen? Hindi po. Itutuloy po namin na sabihin sa SRA, sabihin sa Dept. of Agriculture, sabihin maging sa Office of the ES, at maging pa sa Office of the President, na moving forward, kailangang iwasto ito.
Ibalik sa bawat ahensya at departamento ang tamang mandato nila, SRA man yan o iba pa, na maipatupad, bantayan ang tamang pagpapatupad ng mga batas na nagreregulate sa kanila at huwag hayaan ang ganitong pagbali. Kailangan yung mga responsable sa krimen ngayon ay maparusahan at mapigilan na may iba pang mga masyadong magagaling diyan, nagmamagic na ipagpatuloy yung ganitong namumuong kartel. At mahadlangan silang magbuo ng bagong sugar monopoly.